Gebelikte Depresyon (Duygusal Değişiklikler)

Gebelik bir kadının hayatındaki en mutlu zamanlardan biri olarak düşünülür fakat çoğu kadında bu dönemde korku, kaygı, stres, üzüntü ve hatta gebelikte depresyon olur. Çeşitli araştırmalara göre gebe kadınların % 14-23 ünde depresyon bulguları gözlenir.

Gebelikte depresyon bir duygusal bozukluk (mood disorder) olup hayatı boyunca 4 kadından birinde görülür. Gebelikte de bunun olması hiçte sürpriz değildir. Ancak gebelikteki depresyon çoğu zaman hormonal bir dengesizlik olarak algılandığı için çoğu zaman tanısı konmaz.

Bu hem bebek hem de anne için tehlikelidir.

Depresyon gebelikte mutlaka tespit edilip, tedavi edilmesi ve gebeye destek tedavisinin sürdürülmesi gereken bir hastalıktır.

Gebelikte Depresyon

Gebelikte depresyon (doğum öncesi depresyon) depresyon gibi klinik bir hastalıktır. Duygusal bozukluklar beyin kimyasını değiştiren hastalıklardır.

Gebelikte hormonal değişiklikler depresyon ve anksiyete (kaygı) ile ilgili beyindeki kimyasalların değişmesine neden olur. Bu değişiklikler ilerleyerek gebelikte depresyona neden olur.

Gebelikte Depresyon Belirtileri Neler?

Gebelikte depresyon olan kadınlarda aşağıdaki bulgular 2 hafta veya daha uzun süreli oluyordur:

• Sürekli üzüntü hali
• Konsantrasyonda zorluk
• Çok az veya çok fazla uyuma
• Daha önceden hoşlandığı aktivitelere ilgisini kaybetme
• İntihar ve ölüm düşüncesi, üzüntü
• Anksiyete
• Değersiz ve suçlu hissetme
• Yeme alışkanlıklarında değişiklik

Gebelikte Depresyonu Neler Tetikler?

• İlişkideki problemler
• Aile ve kişisel daha önceki depresyon olması
• Kısırlık tedavisi
• Daha önceki gebelik kayıpları
• Stres
• Gebelikteki komplikasyonlar
• Travma ve taciz öyküsü

Gebelikte Depresyon Bebeğe Zarar Verir mi?

Tedavi edilmeyen depresyon anne ve bebek için tehlikedir. Depresyon tedavi edilmezse yetersiz beslenme, yetersiz sıvı alımı, içki, sigara ve intihar girişimi olabilir. Bunların sonucunda erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve gelişimsel problemler gözlenebilir. Depresyondaki gebe kendisini koruma arzusunda olmayacaktır. Depresyon olan gebelerin bebekleri doğumdan sonra daha huzursuz ve ajite olmakta.

Gebelikte Depresyonun Tedavisi

Tedavi seçenekleri:

• Destek grupları
• Kişisel psikoterapi
• İlaç tedavisi

Gebelikte Depresyonun İlaçla Tedavisi Güvenli mi?

Gebelikte kullanılan antidepresanların güvenliği ve uzun dönem etkileri hakkında şüpheler var. Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yeni doğanda fiziksel bozukluklar, kalp problemleri, pulmoner hipertansiyon, ve düşük doğum ağırlığı gibi problemlere neden olabilmekte.

İlaç tedavisi yerine hafif ve orta derece depresyonlarda grup tedavisi ve psikoterapi uygulanabilir. Şiddetli depresyon durumlarında tedaviye ilaç tedavisi mutlaka eklenmeli.

Kullanılan ilaçların tamamı plasentadan geçer.

Majör depresyon (şiddetli depresyon) tedavisinde risk fayda durumuna göre ilaç tedavisi yapılmalı. Kullanılan ilaçların çoğu bebek için çok az sorun oluşturabilecek ilaçlardır.

Gebelikte Depresyonun Tedavi Etmenin Doğal Yolları Var mı?

Birçok kadın gebelikte ilaç kullanmak yerine depresyon tedavisi için başka yollar denemekte. Hafif ve orta depresyonda grup tedavisi, psikoterapi uygulanabilir.

Bunlara ek olarak bazı doğal yollar destekleyici olarak kullanılabilir:

• Egzersiz: Seretonin seviyesi artar, kortizol seviyesi düşer

• İstirahat: Yeteri kadar uyumak stresi azaltır ve vücudun kendini düzenlemesine yardımcı olur. Aynı saatlerde uyunmalı ve aynı saatlerde işe gidilmeli.

• Beslenme: Birçok besin ruhsal değişikliklere neden olabilir. Kafein, şeker, karbonhidrat ve proteinden düşük diyet zihinsel ve fiziksel iyileşmeye yol açar. Kendinizi daha iyi hissettirecek yiyecekler yenilmeli.

• Akapunktur: Depresyonda yeni kullanılmaya başlanan bir yöntem

• Omega-3 Yağ asidleri: Depresyon bulgularında azalmaya neden olmakta. Omega-3 alınırken cıva kapsamayan olanından emin olunmalı.

• Bitkisel Vitaminler: Magnezyum, 5-HTP, Vitamin B6 ve SAM-e içeren bitkisel vitaminler serotonin seviyesini yükselterek etkili olmakta.

Depresyonunuzu asla kendi başınıza yenmeye çalışmayın. Mutlaka destek almanız gerekir. Bebeğinizin de tedavi olmanıza ihtiyacı olduğunu unutmayın.

Gebelikte Duygusal Değişiklikler (mood swing)

Gebeyseniz yada gebe olan birisiyle yakından ilgileniyorsanız duygusal değişiklikleri fark etmişsinizdir. Gebe olmaktan heyecanlanmış olabilirsiniz ve aynı zamanda strese de girebilirsiniz. Sürekli endişeleriniz olabilir.

İyi bir anne olabilecek miyim? Bebeğim sağlıklı olacak mı? Bebeğin ihtiyaçlarını karşılamaya param yetecek mi? Bebek için doğru şeyleri yapabilecek miyim? Bunun gibi sorular sürekli kafamızı meşgul edecektir.

Gebelikte Duygusal Değişikliklerin Sebebi Nedir?

Gebelikteki duygusal değişiklikler stres, yorgunluk, vücut metabolizmasındaki değişiklikler ve östrojen ve progesteron hormonlarının artışı nedeniyle olmakta. Hormon seviyesindeki değişiklik beyinde hücreler arası iletimden sorumlu nörotransmiterleri etkilemekte ve bunun sonucunda beyinde kimyasal değişiklikler olmakta.

Duygusal değişiklikler en fazla ilk trimesterde 6-10. haftalarda ve 3. trimesterde doğuma hazırlanırken olmakta.

Duygusal Değişikliklerle İlgili Ne Yapılabilir?

Gebelikte  yalnız olmadığınızı bilmeniz önemlidir. Olanların normal olması gereken değişiklikler olduğunu bilmelisiniz.

Stres seviyenizi düşürmek bu döneme daha çabuk uyum sağlamanıza yardımcı olacaktır.

Bunun için:

• Daha fazla uyumalı
• Gün içinde istirahat edebilecek vakit yaratmalı
• Düzenli spor yapmalı
• İyi yemek yemeli
• Gün içinde şekerleme yapılmalı
• Yürüyüş yapılmalı
• Arkadaşlarla sinema yada benzer sosyal faaliyetler yapılmalı
• Yoga yapılabilir

Duygusal değişiklikler 2 haftadan fazla sürerse ve daha kötü hissedilirse doktorunuza başvurmalısınız. Depresyon bu dönemdeki en sık rastlanılan problem olduğu unutulmamalı.