Fetal Gelişme Geriliği, Intrauterin Gelişme Geriliği (IUGR)

Fetal gelişme geriliği bebeğin gebelik boyunca ultrason ile tespit edilen büyüklüğün gestasyonel yaşa göre (son adet tarihi ) % 10 persentil altında olması. Bu durum ayrıca intrauterin gelişme geriliği (IUGR) veya gestasyonel yaşa göre küçük (SGA) olarak ta adlandırılır.

IUGR Tipleri

Temel olarak 2 tip IUGR var:

Simetrik veya primer gelişme geriliği

Bütün iç organlar küçük olur. IUGR lerin % 25 ini oluşturur.

Asimetrik veya sekonder gelişme geriliği

Beyin ve baş normal boyutlarda olup vücut daha küçük olur. Genellikle 3. trimestere kadar belli olmaz.

IUGR Gelişiminde Risk Faktörleri

Gebelikte fetal gelişme geriliğine sebep olan durumlar:

• Anne ağırlığının 45 kg altında olması
• Gebelikte yetersiz beslenme
• Kromozomal bozukluk ve doğum defektleri
• İlaç, sigara ve alkol kullanımı
• Gebelikte hipertansiyon
• Plasental anomaliler
• Kordon anomalileri
• Gestasyonel diyabet
• Amniyotik sıvı azlığı veya oligohidramnios

IUGR Tanısı

IUGR tanısındaki en önemli faktör gebelik yaşının doğru olarak tespiti. Gestasyonel yaş son adet tarihine ve erken dönemdeki ultrasona (özellikle 8 ve 9  hafta) göre hesaplanır.

Gestasyonel yaş kesin olarak tespit edildikten sonra  fetal gelişme geriliği tespiti:

• Fundus yüksekliği ile  gestasyonel yaş uyumsuzluğu
• Ultrason ölçümlerinde beklenen gestasyonel yaşa göre küçüklüğü
• Dopler ultrasonda anormal bulgular değerlendirilerek yapılır.

IUGR Tedavisi

Birçok araştırma olmasına rağmen fetal gelişme geriliği için henüz uygun bir tedavi yöntemi yok. Tedavi gebelik haftasına göre değişmekte.

• Gestasyonel yaş 34. hafta ve daha büyükse erken doğum için indüksiyon yapılabilir.
• Gestasyonel yaş 34. haftadan küçükse gebelik eğer şartlar uygunsa 34. haftaya kadar takip edilir. Fetal iyilik hali ve amniyon sıvısı sıkı takip edilir. Eğer ciddi problem varsa acil doğum yaptırılabilir.

Takipler fetal gelişme geriliğinin ciddiyetine göre 1-2 hafta aralıklarla yapılmalı.

IUGR  Bebeğin Doğumundaki Komplikasyonlar

• Sezaryen doğum oranında artış
• Hipoksi ( doğumda akciğerlerde yetersiz oksijen) riskinde artış
• Mekonyum aspirasyon riskinde artış. Mekonyum bebeğin barsak içeriğinin amniyon sıvısı içine kaçması. Normalde doğum sonrasına kadar barsak içerikleri dışarı çıkmaz. Mekonyum amniyon sıvısına kaçarsa aspirasyon sonrası akciğerde alveoller tıkanıklığına bağlı olarak pnömotoraks veya bakteriyel pnömoni gelişebilir.
• Hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü)
• Polisitemi (kırmızı kan hücrelerinde artış)
• Hiperviskozite (kırmızı kan hücrelerinde artışa bağlı olarak kan akımının yavaşlaması)
• Motor ve nörolojik kapasitede azalma

Fetal alkol sendromu ve fetal alkol etki % 100 önlenebilir. Gebelik süresince alkol tüketimi olmazsa daha önce tüketim olsa bile bebeğe zarar vermez.