Smear Testi (Pap-Smear)

Smear testi rahim ağzı kanseri (servikal kanser) için yapılan tarama testidir. Pap smear veya Papanicoloau testi olarak da bilinir. Test rahim ağzında kanser gelişimine neden olabilecek hücrelerin varlığını tespit eder.

Test sırasında rahim ağzından uygun bir fırça ile hiçbir ağrı olmaksızın hücreler alınarak lam (ince bir cam) üzerine aktarılır ve sonrasında patoloji uzmanınca incelenerek sonuç elde edilir. Muayenehane şartlarında kolayca yapılır.

Rahim ağzı kanserinin neredeyse tek nedeni HPV enfeksiyonu olduğu için test yapmaktaki esas amacımız HPV enfeksiyonun rahim ağzında yaptığı hücresel değişiklikleri tespit etmek. Erken dönemde yapılan hücresel değişikliler tanısı tedavide yüzde yüze yakın başarı sağlamamıza yardımcı olur.

Smear testi yapılırken spekulum vajene yerleştirilir, fırça ile rahim ağzından örnek alınıp lam üzerine yayılır. Lam üzerine saç spreyi ile hücreler yapıştırılıp inceleme için patoloji doktoruna gönderilir. Smear alma işleminden sonra çok az kanama olabilir. Bu kanamanın herhangi bir önemi yoktur.

Smear testi kimlere yapılır?

Rahim ağzı kanser tarama testi 25 yaşından itibaren bütün kadınların düzenli olarak yaptırması gereken bir testtir. HPV tarama testi bereberinde 5 yılda bir yapılmalı. HPV tip 16-18 servikal yani rahim ağzı kanserinin en sık nedenleridir.

65 yaşından sonra daha önceki smear testleri normal gelmişse tekrar smear testi yapmaya gerek olmaz.

Uzun süre cinsel ilişki olmasa bile HPV geç dönemde aktif hale geçebileceği için smear testlerini düzenli yaptırmaya devam etmek gerekir.

Smear testi ne sıklıkta yapılır?

Smear testinin sıklığı kişiden kişiye değişir. Herhangi bir şikâyet ve riski olmayanlara bakarsak:

Bu smear test normal sonuçları olanlara yapılan test sıklığıdır. Risk faktörü taşıyanlarda ise doktorunuzun muayene sonuçlarına göre gerekirse 3 ayda bir bile smear testi yapılabilir.

Aile hikayesi olanlarda, kemoterapi alanlarda, immün sistem zayıflığında, prekanseröz değişiklik tespit edilenlerde smear test sıklığı kişiye göre ayarlanır.

Smear testi ne zaman yapılır?

Smear testi pelvik muayene sırasında yapılır. Smear testi yapılırken adet döneminde olmamak gerekir. Adet sırasında rahim içinden yani endometriumdan kanama ile birlikte gelen hücreler yanlış değerlendirilmeye neden olabilir.

Smear alındığı dönemde ve bir gün öncesinde ilişki olmamalı, vajen içi yıkanmamalı ve fitil ve tampon kullanılmamalı.

Gebelik döneminde smear testi ilk 24 haftaya kadar yapılabilir. Ya da doğumdan sonra 12 hafta geçene kadar beklenir.

Smear testi sonucunun değerlendirilmesi

Smear testi sonucu normal veya anormal olarak gelebilir.

Normal smear sonucu: Tespit edilen hücreler rahim ağzında olması gereken hücrelerdir. Sonuç negatif olarak da değerlendirilir. Yani rahim ağzında sorun oluşturacak bir değişiklik olmamasıdır. Bir sonraki test zamanı doktorunuzun size uygun olan olarak söylediği dönemdir.

Anormal smear sonucu: Anormal sonuç kanser olduğunuz anlamına gelmez. Anormal sonucun birçok seviyesi vardır:

• Atipi (Atipik Skuamöz hücreler) (ASC) Smear testinde en sık rastlanan sonuç. İki gruba ayrılır:
  – ASC-US: Atipik skuamöz hücreler- özelliği tespit edilemeyen grup. Hücreler tam olarak normal değil ancak atipinin sebebi belli değil. HPV enfeksiyonu veya başka nedenlerle olabilir.
  – ASC-H: ASC-US dan daha fazla atipi olmasına rağmen atipi sebebi yine belli değil
• Hafif Displazi (Düşük derece intraepitel lezyon) (LSILs) HPV enfeksiyonuna bağlı hafif anormallikler var.
• Şiddetli displazi (Yüksek derece intraepitel lezyon) (HSILs) HPV enfeksiyonuna bağlı şiddetli anormallikler var.
• Karsinoma insitu Kanser hücrelerine benzer oluşumlar var ancak sadece dokunun yüzeyinde olup doku derinliğine geçmemiş.
• Skuamöz Hücreli Kanser Anormal skuamöz hücreler yani kanser hücreleri rahim ağzında yüzeyden derine doğru yayılmış.

Hafif displazide enfeksiyon dahil birçok rahatsızlıkta görülebilir. Test sonucuna göre tedavi sonrası 3 ay sonra smear tekrarlanır ya da kolposkopi yapılır.

Kolposkopi sırasında vajen ve rahim ağzı çeşitli sıvılara temas sonrası oluşan anormal görüntülü bölgeden biyopsi alınır. Sonrasında alınan biyopsi parçası patalojiye inceleme için gönderilir.